Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trước yêu cầu cấp thiết phải giữ bí mật truyền tin trên hệ thống mạng liên lạc quân sự phục vụ cho sự lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy của Trung ương Đảng, Chính phủ, Quân đội, ngày 12/9/1945, tổ chức mật mã đầu tiên được thành lập - Ban Mật mã quân sự (tiền thân của ngành Cơ yếu Việt Nam ngày nay), đặt tại cơ quan Bộ Tổng Tham mưu, Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trải qua hơn 76 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự giáo dục, rèn luyện của Bác Hồ kính yêu, ngành Cơ yếu Việt Nam đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, lập nhiều chiến công và thành tích xuất sắc, hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo đảm bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và chỉ huy của các lực lượng vũ trang qua các giai đoạn cách mạng, góp phần quan trọng vào công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Ngày 12/9/1945 là mốc son quan trọng đánh dấu chặng đường đầy vinh quang, tự hào trong lịch sử 76 năm và trở thành Ngày truyền thống của ngành Cơ yếu Việt Nam.

Trong những ngày đầu thành lập, mặc dù vốn kiến thức mật mã hầu như chưa có gì, nhưng cán bộ, nhân viên trong Ban Mật mã, với bầu nhiệt huyết cách mạng sục sôi đã không quản ngày đêm nghiên cứu, sáng tác các loại luật mật mã đầu tiên đáp ứng yêu cầu bảo vệ thông tin mật phục vụ sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước non trẻ Việt Nam dân chủ cộng hòa. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, mặc dù điều kiện chiến tranh ác liệt, cơ sở vật chất thiếu thốn, đội ngũ cán bộ, nhân viên cơ yếu còn ít, nhưng ngành Cơ yếu Việt Nam đã phát huy tinh thần tự lực, tự cường, nghiên cứu, sáng chế ra nhiều loại hình kỹ thuật mật mã Việt Nam. Công tác tuyển chọn đào tạo, huấn luyện cán bộ, nhân viên và xây dựng hệ thống tổ chức cơ yếu đã dần được xây dựng, củng cố và phát triển hầu khắp ở các tổ chức Quân đội, Công an và cơ quan của

Để thống nhất lãnh đạo công tác cơ yếu của các ngành Đảng, Chính quyền, Quân đội, ngày 21/7/1956, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ra Nghị quyết số 10/NQ-TW về thành lập Ban Cơ yếu Trung ương. Việc thành lập Ban Cơ yếu Trung ương đánh dấu bước trưởng thành, lớn mạnh của ngành Cơ yếu Việt Nam, đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của Cách mạng, là một tất yếu lịch sử.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đối mặt với kẻ thù có kỹ thuật thu tin mã thám hiện đại và tiềm lực khoa học, quân sự hùng mạnh nhất thế giới, ngành Cơ yếu đã chủ động nghiên cứu, không ngừng sáng tạo, cải tiến các loại hình kỹ thuật mật mã có độ mật cao hơn, kịp thời đáp ứng yêu cầu, bảo đảm bí mật tuyệt đối các chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, các Chỉ thị, mệnh lệnh của Trung ương trên các mặt trận quốc phòng, an ninh, ngoại giao... Vừa tập trung phục vụ nhiệm vụ chống chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, ngành Cơ yếu vừa tích cực chi viện lực lượng, phương tiện và tài liệu kỹ thuật mật mã cho chiến trường miền Nam, kịp thời phát triển mạng liên lạc cơ yếu trên khắp các mặt trận. Cán bộ, nhân viên cơ yếu thuộc các đơn vị quân đội, công an, ngoại giao, các cơ quan Đảng, đặc biệt là các đơn vị cơ yếu Trung ương Cục miền Nam, Cơ yếu Sài Gòn - Gia Định đã dũng cảm, mưu trí, sáng tạo, không quản gian khổ, hy sinh, bảo đảm thông tin lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy được bí mật, thông suốt, đồng thời bảo vệ an toàn kỹ thuật mật mã không để rơi vào tay địch, góp phần quan trọng vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử. Nhiều tấm gương cán bộ, nhân viên cơ yếu đã dũng cảm hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ thông tin cơ mật của Đảng đã đi vào lịch sử vẻ vang của dân tộc, xây đắp nên truyền thống hào hùng của ngành Cơ yếu Việt Nam.

Đánh giá thành tích của ngành Cơ yếu Việt Nam trong chiến tranh, tại Hội nghị cán bộ Cơ yếu toàn quốc năm1978, đồng chí Tổng Bí thư Lê Duẩn đã khẳng định: “...Trong mấy chục năm qua chúng ta đánh giặc, chúng ta nắm chắc được và biết chắc được là những lúc quan trọng nhất, những vấn đề bí mật nhất của ta đều không bị lộ, các đồng chí đã góp phần rất quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ bí mật, vào sức mạnh chung để giành thắng lợi... Ngành Cơ yếu, một Ngành rất quan trọng. Phải đưa Ngành tiến lên hiện đại nhưng hàng ngũ phải thật trong sạch, chế độ công tác phải rất chặt chẽ".

Sau thắng lợi lịch sử mùa xuân năm 1975, cùng với toàn Đảng, toàn dân và toàn quân bước vào thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, lực lượng Cơ yếu tiếp tục phát huy tốt vai trò nòng cốt trong bảo vệ thông tin bí mật của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang, làm thất bại mọi âm mưu phá hoại, thu tin mã thám, lôi kéo, mua chuộc của địch, góp phần tích cực vào thắng lợi trong các cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới của Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế.

Bước vào thời kỳ đổi mới, trước tình hình quốc tế, khu vực diễn biến phức tạp, nhanh chóng, khó lường và sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch, phản động hòng xóa bỏ chế độ xã hội chủ nghĩa và thành quả cách mạng của nhân dân ta, cán bộ, nhân viên ngành Cơ yếu đã tỏ rõ là lực lượng tuyệt đối trung thành, đặc biệt tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào cũng luôn giữ vững bản lĩnh chính trị, vững vàng, đoàn kết, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức, quyết tâm bảo vệ tuyệt đối bí mật, bảo đảm thông suốt thông tin lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy của Đảng, nhà nước và lực lượng vũ trang trong mọi tình huống.

Trước yêu cầu đòi hỏi của tình hình, nhiệm vụ cách mạng và sự phát triển của khoa học công nghệ, viễn thông, ngành Cơ yếu đã chủ động nắm chắc và dự báo đúng tình hình, kịp thời tham mưu cho Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng những chủ trương, quyết sách có ý nghĩa chiến lược về xây dựng và phát triển hệ thống bảo mật thông tin quốc gia; xây dựng và phát triển ngành Cơ yếu Việt Nam ngang tầm với nhiệm vụ Cách mạng. Cán bộ, nhân viên toàn Ngành đã và đang nỗ lực xây dựng và phát triển hệ thống thông tin mật mã quốc gia hiện đại, tiên tiến; triển khai hệ thống chứng thực chữ ký số chuyên dùng phục vụ Chính phủ điện tử và các hoạt động của các cơ quan Đảng, Nhà nước; triển khai hệ thống giám sát an toàn thông tin trên mạng công nghệ thông tin trọng yếu của Đảng, Nhà nước; đảy mạnh nghiên cứu, sản xuất các sản phẩm mật mã tiên tiến, chuyên dụng và quản lý tốt mật mã dân sự phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đát nước. Tập trung kiện toàn tổ chức, biên chế tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả; xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên cơ yếu có trình độ chuyên môn nghiệp vụ giỏi, có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, nhất là đội ngũ cán bộ, nhân viên có trình độ cao, có khả năng tiếp thu và làm chủ công nghệ tiên tiến, hiện đại của thế giới; tích cực đẩy mạnh hợp tác quốc tế về cơ yếu.

Với những cống hiến to lớn đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc và trong công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, năm 1985 và 2015, ngành Cơ yếu Việt Nam đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh, năm 2005 được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng; nhiều tập thể và cán bộ, nhân viên cơ yếu được phong tặng danh hiệu Anh hùng, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác, xây đắp nên truyền thống vẻ vang “Trung thành, tận tụy, đoàn kết, kỷ luật, sáng tạo”./.